Hoe ver mag de overheid gaan in ongemerkte beïnvloeding? Deze vraag stond 15 maart centraal tijdens een energiek debat in de prachtige collegezaal van de Erasmus University College (EUC). Het debat is georganiseerd door BIG’R (Behavioural Insights Group Rotterdam), het team van met wetenschappers, onderzoekers, beleidsmakers en communicatiespecialisten dat zich sinds 2017 toespitst op de inzet van gedragswetenschappelijke inzichten in dienstverlening, handhaving en beleid voor de gemeente Rotterdam. BIG’R deelt haar ethische zoektocht van een Rotterdams duwtje in de goede richting in een discussie met de Rotterdammers zelf!.
Gemaakt door: Pieter van der Vlucht
Drie stellingen
Hoogleraar Semiha Denktas introduceerde het publiek met een korte lezing over de inzet van gedragswetenschap en de ethische zoektocht die dit met zich meebrengt. Onder leiding van dagvoorzitter Marjoleine van Doorn (programmadirecteur transitie Vastgoed Stadsontwikkeling) debatteerden de 80 deelnemers vervolgens over drie stellingen. Via de online tool Mentimeter werd de opinie in de zaal gepolst. De avond werd afgesloten met een wrap up door caberetier Arie Blok, zijn scherpe bijdrage met humor gebracht zette het publiek aan het denken over de ruimte tussen intentie en actie. No nudge, no glory!
Eigen verantwoordelijkheid
Naar wiens pijpen dansen we eigenlijk in een tijd waarin steeds meer commerciële partijen nudging inzetten om het koopgedrag van consumenten te stimuleren? Mag de overheid ingrijpen of is dit eigen verantwoordelijkheid? Ruim 80 % van de zaal was het eens met de eerste stelling. Ja, de overheid mag hierin beïnvloeden. Voornamelijk als de veiligheid van de burger, het algemeen belang of het welzijn van een kind in geding is. Maar achter de voordeur nudgen…… dat is een grijs gebied. Een deelnemer die het oneens was met de stelling benadrukte dat je mensen wel mag wijzen op wat goed is, maar ze in de juiste richting duwen beperkt de creatieve geest van de mens
Gemaakt door BIG Rotterdam
Wie bepaalt wat onwenselijk gedrag is?
BIG’R ging de straat op en vroeg Rotterdammers naar wat zij onwenselijk gedrag vinden. Het publiek kreeg de vraag voorgelegd wie dat eigenlijk bepaalt? ‘Mijn moeder, de commercie, ikzelf, de overheid, de maatschappij, de wetenschap etc’. Grote afwezige op de Mentimeter was de media en social media, bleek tijdens het debat. De megabonus van een topman van ING werd aangehaald als mooi voorbeeld dat de media een belangrijke rol speelt en de collectieve eensgezindheid kan beïnvloeden. Zo ook de context en normen en waarden.
Kan elk gedrag worden genudged?
Een meerderheid (56%) van het publiek was van mening dat niet ‘elk gedrag te nudgen is’. Een mooie quote van een deelnemer die het wel met de stelling eens was :’als je je realiseert dat je elke minuut van de dag beïnvloed wordt door je omgeving en door de media, dan besef je dat je altijd beïnvloed wordt en dat ook elk gedrag te nudgen is.
Gemaakt door Pamela van Gelderen
Debat | Nudge | Gedrag | Big Brother
Op donderdag 6 oktober promoveerde Malte Dewies op de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij kreeg daarbij zelfs de erekwaliticatie Cum Laude toegekend.